1980 darbesi ile siyasi partiler kapatıldı. Milli Güvenlik?Komitesi 1983 yılında yapılacak seçimlere katılacak partiler ve bu partilerin genel başkanları, kurucuları ve adaylarını bugünlerin moda tabiriyle ?akredite´ etti. Çok sayıda isim ve kurulan partide 80 öncesi partilerin devamı gerekçesi ile veto edilmişti.
Aslında darbecilerin günlündeki parti, General Turgut Sunalp´ın ?horoz amblemli´ MDP´siydi. Ama dışarıya karşı bir sağdan, bir de soldan iki partiye daha izin vermek gerekiyordu. Bu cihetle de Demirel´in müsteşarı Turgut?Özal´ın ANAP´ı ile, İnönü´nün Özel Kalem Müdürü Necdet Calp´e parti kurma izni verildi.
Calp´in Genel Başkanlığını yaptığı Halkçı Parti (HP) 1983 seçimlerine girdi.
1983´de HP, Kayseri´den % 23.2 oy alarak Muzaffer?Yıldırım ve Mehmet?Üner´i TBMM´ye gönderdi.
1987 seçimlerine geldiğimizde bu kez İnönü´nün Özel Kalem Müdürü Calp´in partisi HP?ile, oğlu Erdal İnönü´nün kurduğu parti, (SODEP) Sosyal?Demokrat?Halkçı Parti (SHP)?adıyla birleşmiş ve seçimlere girmişti.
1987 seçimlerinde SHP Kayseri´den % 17 oy aldı. Yerel baraj nedeniyle vekil çıkartamadı.
1987´de yapılan anayasa değişikliği ile 80 öncesinin siyasilerinin yasakları ?kıl payı´ kalkmıştı. Ecevit, eski Genel Başkanı İnönü´nün oğlunun partisine katılmak yerine kendi partisi DSP´yi kurmuştu.
1991 seçimlerine SHP ile DSP´de katıldı. O seçimlerde Kayseri´den SHP % 15.7, DSP ise % 7.5 oy almıştı. Bir anlamda iki sol partinin oy toplamı % 23 gibiydi. Yine yerel baraj nedeniyle, her iki partide Kayseri´den vekil çıkartamadı.
1995 seçimlerine geldiğinde 1980 öncesi siyasi partilerin yeniden açılması kararlaştırılmıştı. HP ve SODEP´nin SHP olarak birleşmesinden sonra bu kez de SHP, yeni CHP ile birleşmişti.
1995 seçimlerinde DSP Kayseri´den % 10.6,CHP ise % 6.7 oy almıştı. CHP´nin oyunun bu kadar düşük olmasının en önemli nedeni Genel Başkan Baykal´ın arkadaşı olan Nevşehirli Cemal?Seymen´i Kayseri´den liste başı koymasıydı. DSP?ise İsmail?Cem´i Kayseri Milletvekili olarak?Meclis´e göndermişti.
1999 seçimlerine gelindiğinde sol siyasi tarihin ibretlik bir sonucuyla karşılaştık. Cumhuriyet´ten önce kurulan, Atatürk´ün partisi CHP ilk kez ülke genelinde baraj altında kalmıştı. Seçimlerde Kayseri´den DSP % 16, CHP ise % 5 oy almıştı. Öcalan yakalanmış ve DSP ülkenin en büyük partisi olmuştu. DSP´den İsmail?Cem 2. kez Kayseri milletvekili çıkartmıştı.
2002 seçimleri yine siyasi tarihimizin ibretlik rakamlarını ihtiva ediyor. Bir önceki seçimde Kayseri´den % 16 oy alan DSP,?2002 seçimlerinde bu kez % 0.6 oy ancak alabilmişti. CHP?ise oylarını % 11.2´ye çıkartmış ve ünlü işadamı Muharrem Eskiyapan Meclis´e gitmişti. Eskiyapan bir süre sonra AK?Parti´ye katılmıştı.
2007 seçimlerinde DSP?neredeyse siyasi tarihten çekildi. Bu kez CHP?Kayseri´den % 9.8 oy aldı ve bir Şevki Kulkuloğlu Meclis´e gitti.
2011 seçimlerinde CHP?Kayseri´den % 12.1 oy aldı ve Kulkuloğlu ikinci kez seçildi.
7 Haziran 2015 seçimlerinde CHP 12.4, 5 ay sonra, yani 1 Kasım 2015´de yapılan seçimlerde de % 12.2 oy alarak Çetin?Arık Meclis´e gitti.
Ve 24 Haziran 2018´de yapılan seçimlerde de CHP % 12.2 oy alarak?Çetin?Arık´ı üçüncü kez Meclis´e gönderdi...
Bir seçim sonucu daha vereyim; kafanızda rakamlar daha iyi otursun. 1977´de yapılan son genel seçimde Ecevitli CHP?Kayseri´den % 31.3 oy alarak Gani Aşık, Mehmet?Yüceler ve Mehmet Gümüşcü´yü vekil olarak Ankara´ya göndermişti.
24 Haziran seçimleri gösteriyor ki, CHP baraj altı kaldığı 1999 seçimleri sonrasında, Kayseri´de ortalama % 10-12 aralığına sıkışmış gözüküyor.
Peki...
CHP´nin cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce, Kayseri´den % 18.5 oy alabilirken, bu parti milletvekilliğinde niye 12´ye demir atmış gözüküyor?
Bu sorunun cevabını en çok da CHP´liler sormalı. 77´de % 31, 83-87 seçimlerinde toplamda % 23 gibi oy alabilen sol partiler ne oldu da 2002´den sonra 10-12´ye demir attı?
Bu sorunun genel manada cevabını elbette genel merkez politikalarında arayabiliriz. Ancak yerel yöneticiler de, ?Benim bu işte hiç kabahatim yok mu?? sorusunu sormalı.
Mesela son seçim için söyleyeyim; CHP ikinci sıraya SP kontenjanı kullanacağına Kayseri´den herhangi bir adayı koysaydı, emin olun % 2 gibi daha fazla oy alır ve ikinci vekilini çıkartırdı. ?Efendim SP kontenjanı kullanmak genel merkezin takdiriydi? diyerek bunu geçiştiremezsiniz. Bu noktada Milletvekili ve örgüt, Genel Başkana; ?SP kontenjanını başka ilde kullanın; bizden ikinci sıraya kimi koyarsanız koyun; size iki vekil getireceğiz. Getirmezsek hesabını sorun? deselerdi keşke...
Belki de dediler. Ama sonuçta genel başkanlarını etkileyememişler.
Peki 24 Haziran seçimlerinde CHP?Kayseri´de nasıl bir görüntü verdi?
Bir defa, 2. sıradaki SP kontenjanın 20 gün sonra Kayseri´ye gelmesi tam bir komediydi. 3. sıradaki Aşkın Genç´in seçim sürecinde talihsiz bir ameliyat geçirmesi ve sonraki adayların da doğal olarak kırgınlığı partide birlik görüntüsü vermedi. İnce´nin ziyaretine bir kaç gün kala tüm adaylar il binasında topluca bir fotoğraf çektirdiler o kadar.
Seçimlerden üç ay kadar önceki ilçe ve il kongrelerinin kırgınlığı hala geçmemişti. Milletvekili Arık İl Kongresi´nde açıkça taraf olduğu için kongrede kaybedenleri, küskünleri kazanmakta, toparlamakta yeterli olmadı. Tabii il başkanı da öyle.
CHP? kongre kırgınlıklarını gidermeden seçimlere gitti. Emin olun İnce´ ye oy verip de, partisine oy vermeyen çok sayıda CHP´li var. İki merkez ilçenin başkanı da istifa edip aday olunca, milletvekili ve il başkanı ile kırgınlıklar da ister istemez seçim sürecine yansıdı.
Hal böyle olunca sahada daha çok sadece Milletvekili ve 1. sıra adayı Çetin?Arık ile İl?Başkanı Ümit Özer var gibiydi. Diğer adalar sanki ?varmış gibi´ yapıyordu. Aslında bunda da çok haksız sayılmazlardı.
İnce´nin Kayseri mitinginde sandığa 12 gün kala topladığı coşkulu kalabalık bile, adaylar ve örgüt arasındaki kopukluğu gidermeye yetmedi.
Katılmayabilirsiniz; ama bu en azından benim gözlemim...
Kayseri´de ciddi bir Alevi oyunun olduğu düşünülürse, bu kökenden gelen değerli bir isimin veya bir başkasının ikinci sıra yerine 3. sıraya konulması da doğrusu o kesimi küstürdü. ?Ayıp olmasın´ diye yazmadım; ama listelerin açıklanma sürecinde Cem Evi´nin duvarına ?Milletvekili Arık odaklı ne yazıldığını Sayın Vekile sorun...
Nitekim?Sarız sonuçları bunun göstergesiydi.?Demirtaş´a Sarız´dan % 0.47 oy çıkmış, HDP ise % 11.1 oy almıştı. Sarız Belediyesi CHP´li ve Vekil Arık da Sarızlı. Buna rağmen parti Sarız´da ancak 3. olabildi.
CHP´liler yazdıklarıma ?geç kardeşim´ diyerek kulak tıkayabilirler. Böyle yaparlarsa, tarihin 31 Mart 2019 ve Haziran 2023´de de tekerrür ettiğini görürler.
