VELİ ALTINKAYA


LASKAY-LASSA VE KAYSERİ

Gündem - Veli Altınkaya


Dünkü Hürriyet´in ekonomi sayfasında manşetten verilmiş bir haber vardı. Haber, ?Brisa´nın Aksaray´daki yeni Fabrikası Endüstri 4.0 Devrimi´nin İlk?Örneği Olacak/HASAN DAĞI´NIN ETEĞİNDE DEVRİM? başlığı ile verilmiş.

Sabancı Holding ile Japon Lastik devi Bridgestone ortaklığıyla 1988 yılında kurulan Brissa´nın Kocaeli´nden sonra Aksaray´a 300 milyon Dolar yatırımla kurduğu lastik fabrikası geçtiğimiz yılın son ayında deneme üretimlerine başlamış... Haberde Brisa Genel?Müdürü Cevdet?Alemdar´ın verdiği bilgilere ayrıntılı yer verilmiş.

Hürriyet´teki haberi okuyan bir meslektaşım aradı ve hemşehrilerimiz Bayrak ve Sabancı Grubu´nun 60´lı yılların sonunda Kayseri´de bir lastik fabrikası kurmak için girişimleri olduğunu hatırlatarak, ?O gün Kayseri´ye farklı gerekçelerle kurulmayıp?İzmit´te temeli atılan fabrika bunca zaman geçtikten sonra ikinci tesisini Kayseri yerine Aksaray´a kurmuş? dedi.

Mahmut?Sabah, bizim meslek büyüğümüzdür.  Allah hayırlı ömürler versin, 60 yılı aşan bir mesleki deneyimi ile Mahmut?Abi her gazetecinin örnek alması gereken insanlardan biridir.

Bu haberi görünce Mahmut?Abi´yi aradım ve Kayseri´de lastik fabrikası kurma girişimlerinin öyküsünü sordum:

?...Veli galiba 60´lı yılların sonuydu. Belki de 70´in başı. Kayserili hemşerilerimiz Hüseyin?Bayraktar, Kemal Doğan ve Necati Çepken bir şirket kurarak belirledikleri bir arazi üzerinde LASKAY adıyla bir lastik fabrikası kurma girişiminde bulundular. İlk etapta daha bir sessiz götürülen bu girişim şirketleşerek daha sonra Sanayi Bakanlığı´nın iznini vs. aldı. Bakanlık´tan uzmanlar şehrimize geldi, incelemelerde bulundu, sonrasında teknik ekip fizibilite çalışmalarını vs. yaptı. Ben o tarihte Hürriyet Gazetesi´nde bu gelişmeleri genişçe bir haber yaptım. Kayseri lastik fabrikası ile ilgili resmi işlemler devam ederken Hüseyin?Bayraktar da bir yandan kredi vs. girişimlerinde bulunuyordu.

Bu arada Bayraktar´ın bu girişimlerinden haberdar olan Sakıp Sabancı ?Lastik işi kolay değil, beraber yapalım´ demiş. Hüseyin?Bayraktar da haklı olarak Sabancı gibi güçlü bir sermayeyi yanına alabilmek için bu teklife ?Evet´ demiş... ?

Kayseri´de yer tespiti yapılan, şirketi kurulan, Bakanlık´tan izin alınan ve kaynak arayışı süren lastik fabrikası kurma çabası Sakıp Bey´in devreye girmesi ile ?sudan bahanelerle´ Kayseri´den İzmit´e kaydırılmış.

O tarihte Bayraktar´dan çok, Sabancı mealen, ?Kayseri limana uzak, nakliye maliyetleri fazla olur;  ayrıca, şehrin iklimi, tozu, rüzgarı vs. lastik üretimine uygun değil? diyerek kurulacak fabrikanın İzmit´e (Kocaeli) nakli telkininde bulunmuş.

Bu arada Kayseri için ?limana uzak, iklimi sıkıntılı´ iddiasının aksine Demirel´in başbakanlığı döneminde 1974´de Kırşehir´de Petlas´ın temeli atılmış. Sanki Kırşehir ile Kayseri´nin iklimi farklı gibi. Tabi Kırşehir´e fabrika yapan devlet...

Bayraktar´ın ?Kayseri´ye kuralım? ısrarına rağmen, Sabancı´nın ağır basması ile Brisa (LASSA) İzmit´te kuruluyor.

Hatta Kayseri için, ?LASKAY´ olarak planlanan ismin ?LAS´ı alınarak, yanına da Sabancı´nın ?SA´sı konulup LASSA markası doğmuş.

Sabancı Ailesi Kayserilidir. Ama ailenin Kayseri´de yatırımı ?yok denecek´ kadar azdır. 80´li yılların sonunda üniversiteye bir kültür sitesi yaptılar. 90´lı yıllarda da Bünyan´a çimento fabrikası kurdular. Sabancı Grubu´nun Kayseri´de başka yatırımı maalesef yok.

Rahmetli Demirel´in ERÜ´deki bir tören esnasında Sakıp Sabancı´yı Kayseri´ye fabrika kurması, üniversiteye yeni binalar yapması için çok sıkıştırdığına şahidim. Sakıp Ağa, ?Biz de özel bir üniversite kuracağız? diyerek Demirel´in baskısını kendine has üslubuyla taca atmıştı...

Ne garip...

Sabancı 45-50 yıl önce ?Kayseri limana uzak, iklimi lastik üretimi için sıkıntılı? diyor ve şehrimizde kurulmak istenen LASKAY?markalı lastik üretecek fabrikayı alıp İzmit´e götürüyor.

Ne garip aynı dönemde devlet Kayseri ile aynı iklime sahip?Kırşehir´de Petlas´ın temellerini atıyor.

Ve yıllar sonra Sabancı Grubu yine yanı başımızdaki Aksaray´a 300 milyon Dolarlık ikinci lastik fabrikasını kuruyor. Peki niye Kayseri değil de Aksaray?

Bunları niye yazdım?

Kayseri yıllardır dışarıdan ciddi bir nitelikli ürün, marka yatırımı alamıyor. Bu günlerde TOBB´a bağlı odalarda seçimler var. KAYSO?seçimini bitirdi. Borsa seçimi hafta sonu. KTO´da ise sonraki hafta.

Meslek odalarının seçimleri biter bitmez, OSB, yerel yönetimler ve iktidar partisinin etkin isimleri, hemşehrimiz olan TOBB?Başkanı´nın da katkıları ile mutlaka Kayseri´ye yeni yatırımların gelmesi için (bu günlerde yerli otomobilin bir ayağı dillendiriliyor) laf değil icraat ortaya koymalı. Yoksa diğer şehirler ileri giderken biz, geri gideriz.

 

KAYSERİ İHRACATI

Kayseri geçtiğimiz yıl bir milyar 600 milyon Dolar civarında ihracat yaptı. Bu rakam az. Bir ara 1.8 milyar Dolara ulaşmıştık. Mart ayı ihracatı ülke genelinde olduğu gibi şehrimizde de artmış. KAYSO?Meclis?Başkanı dostumuz?Abidin?Özkaya sağ olsun Kayseri´nin geçtiğimiz yıl bu yılın ilk üç ayı ile mart ayı rakamlarını göndermiş. Geçtiğimiz yılın ilk üç ayında toplam ihracat 370 milyon 528 bin 365 Dolar. Bu yılın aynı dönemi için ise  % 26 artışla bu rakam, 467 milyon 548 bin 264 Dolara ulaşmış. Geçen yılın mart ayı ihracatı 144 milyon Dolar iken geride bıraktığımız ayda ise bu rakam 178 milyon Dolara ulaşmış. Her iki yılın mart ayı karşılaştırıldığında kimyevi madde ve mamülleri ihracında olmuş. En fazla ihracatta ise mabilya, kağıt ve orman ürünleri ilk sırayı almış. Hemen her kalemde ihracatta artış görülürken tekstil ürünlerinde % 1 oranında, yani 250 bin Dolar kadar düşüş var.

 

Mış? Miş? Muş?

00- Seçimler öncesi Yaz Kararnameleri ile Kayseri´deki bazı bürokratlar değişecekmiş.

00- FETÖ davalarında bugün önemli isimlerle ilgili karar verilecekmiş.

00-Yeni KAYSO?Meclisi ?hakim gözetiminde´ bu hafta sonu yönetimini seçecekmiş.

00- KTO?seçimlerinde sandık tarihi yaklaştıkça algı ve mesaj yüklü çalışmalar artıyormuş.

00-İYİ?Parti GİK´e Kayseri menşeli üç isim girmiş.

00-MHP?Teşkilatları Alpaslan?Türkeş´in yarınki vefat yıldönümüne hazırlanıyormuş.

00-ERÜ´de bazı çevrelerin ?ince hesapları´ hakkında ?İktidar büyükleri´ bilgilendirilmiş.

00-Kocasinan Belediye Başkanı Ahmet Çolakbayrakdar, mahalle mahalle, kapı kapı vatandaşla temas kuruyormuş.