VELİ ALTINKAYA


‘HUKUKİ EL ATMA’ BELEDİYELERİ YAKTI

GÜNDEM - Veli ALTINKAYA - Tekrar Yazıları


Belediyeleri ekonomik olarak en çok sıkıntıya sokan davalardan biri “ Kamulaştırmadan el atma” kararları idi... Kamulaştırmadan gayrimenkulleri kamunun hizmetine sunan belediyeler o gayrimenkulün birkaç misli bedel ödemek zorunda kalıyordu çoğu zaman...

Ara ara yıllardır asfalt olarak kullandığınız bir yolun bir bölümündeki asfaltın tamamen söküldüğünü görmüşsünüzdür... Böyle bir durumda biliniz ki o yolla ilgili mülkiyet davası var ve asfaltı kazınan yerle ilgili olarak hak sahipleri “Kamulaştırmadan el atma davası” açmış, gerekçe olarak da asfalt dökülmüş yolu göstermiştir. Böyle bir durumda yol eğer topraksa, belediyeler daha az bedel öderken, asfaltlama halinde ödenen para neredeyse üçe katlamaktaydı...

Vatandaşlar uzun süredir bir sıkıntı yaşıyor. Şehirler planlanırken gayrimenkullerinin bir bölümü, ya da tamamı “Kamu alanı” olarak ayrılabiliyor. Yani park, yol, resmi kuruluş sahası, sosyal tesis vs gibi...

Böyle bir durumda vatandaş mülküne tek bir çivi çakamıyor. Veya geçici izinle taahhütname vererek belediyenin istediği takdirde arsası üzerindeki yapıları yıkmak kaydıyla kullanabiliyor... O da encümen kararı ile ancak mümkün. Gayrimenkulü imar planında kamu alanı olarak ayrılmış vatandaş belediyelere defalarca başvurduğunda da “Biz orada henüz imar uygulaması yapmıyoruz. Yaparsak gerekli kamulaştırmayı da gerçekleştiririz” cevabı alıyordu...

Belediye, kamu hizmeti açısından baktığı zaman haklı... Etrafında yapılaşmanın olmadığı bir yere ne diye gidip de yol açsın, park yapsın, sağlık ocağı, ya da okul inşa etsin...

Eee vatandaş da kendi açısından bakınca haklı... O da “Bari benim mülküme çivi çaktırmıyorsunuz, istimlak edin de parasını verin” diyor...

Türkiye’de bütün belediyelerin durumu böyle... Yargıtay belediyelerin kamu hizmeti için planladığı, ancak 5 yıl içinde istimlak etmediği alanlar için “Hukuki el atma” kararı vermiş.

Bu karar belediyeleri yakmış. Hatta başta İstanbul Belediyesi olmak üzere hemen hemen bütün belediyeleri iflasın eşiğine getirmiş. İsmi lazım değil, konuyu belediyelerimizden hem hukukçu, hem de imar mevzuatı ile ilgilenen yetkililerle konuştum.

Belediyeler aleyhine açılan, yazının başında bahsettiğim “Meni müdahale” davalarından sonra şimdi de sırada “Hukuku el atma “ davalarının olması üzerine TBB Başkanı da olan Kadir Topbaş konuyu Başbakan Erdoğan’a aktarmış. Muhtemelen Hükümet bir orta yol bulma çabasında. Yoksa şimdilerde gündemde olan “Erkler tartışmasına” bir de bu konu dahil olursa şaşırmayın.

Planda yer alan, ancak 5 yılda el atılmayan kamu alanlarının istimlak bedeli olarak, belediye bütçelerinden % 7’sinin ayrılması hükme bağlanmış, CHP konuyu Anayasa Mahkemesi’ne götürmüş, Mahkeme kanunun bazı hükümlerini iptal etmiş. Şimdi önümüzdeki altı ay içinde TBMM’nin yeni bir düzenleme yapması gerekiyor. Eğer bu düzenleme yapılmazsa belediyeler, bağlı su ve kanalizasyon idareleri batar. Yargıtay’ın son kararına göre “Hukuki el atma”ya bağlı olarak kamulaştırma yapılamıyorsa bedeli tespit edilecek, ancak “El atma fiilen gerçekleştiği zaman” bu bedel faizi ve günün rayicine göre ilgiliye ödenecek...

Bu günlerde belediye meclislerinin toplantılarını pek takip ediyor değiliz. Ancak, son bir ayda Büyükşehir Meclisi’nde Ali Dağı ve Gültepe Mahallesi’ndeki meşhur kum ocağı bölgesi ile ilgili alınan planlama kararı “Hukuki el atma” kararlarına karşı şimdilik “Geçiştirme” hükümleri olarak karşımıza çıkıyor.

Vatandaş konuyu daha bilmiyor. Ama belediyeler işin farkında. Hükümete de ‘Bu işi düzeltecek adım atın!’ diye baskı yapıyorlar. Muhtemelen sonuç alınır.

Vatandaş açısından bakınca Yargıtay kararı ve AYM’nin son hükmü memnun edici...

 

DEVELİ’DEN İKİ GÜZEL KİTAP

Perşembe günü Develi Belediye Başkanı Recep Özkan’ın Basın Müşaviri Nezir Ötügen kardeşim aradı ve “Başkanım müsaitseniz saat 16.00’da Başkanımla ziyaretinize geleceğiz” dedi. Yoğun bir programım vardı. Yarım saati biraz geçeye kadar bekledim misafirler gelmeyince ve benim de Büyükşehir Belediyesi’nde bir görüşmem olunca durumu Haber Koordinatörümüz Ceyhun Üsten’e ileterek ayrıldım. Recep Özkan Bey saat 16.45’de gelmiş. Sağolsun bir şilt ve iki güzel kitap bırakmış. Biri Develi’yi tanıtan müthiş bir çalışma, diğeri Develi Ayşepınar Köyü ile ilgili Bayram Açıkgöz’ün aynı güzellikte bir eseri... Bu iki kitap nedeniyle Develi Belediye Başkanımız Recep Özkan’ı tebrik ediyorum. Daha önce de böyle güzel eserlerin yayınına aracılık etti. Ayşepınar Köyü ile ilgili eser her ilçeye, her köye örnek olacak güzellikte hazırlanmış.