VELİ ALTINKAYA


ÇİNKOM CARİ AÇIĞI AZALTACAK

Gündem - Veli Altınkaya


Dünya, dolayısıyla Türkiye coğrafyamızda yaşanan olaylar nedeniyle uzun süredir diken üstünde. Yanı başımızdaki olaylar, ülkemizin güvenliğini tehdit ettiği için, Türkiye bir taraftan NATO üyesi olarak batılı müttefikleri ile dirsek temasını sürdürürken, diğer yandan da, coğrafyanın iki etkili ülkesi Rusya ve İran´la da dirsek temasında.

Bu temas, ABD ve AB ülkelerini rahatsız ediyor. Yıllardır istekleri doğrultusunda hareket etmeyen bir?Türkiye´den rahatsız olan global sermaye ve bunların küresel devletleri, 15 Temmuz meşum girişimi ve farklı gerekçelerle, ülkemizi diz çökertemeyeceklerini anlayınca, hepimizi etkileyecek finansal sopalarını devreye soktular.

Türkiye ekonomisinin döviz, faiz ve enflasyon üçgeninde git-gel yaşanan, finansal dengeleri sarsan en önemli kalemlerden biri cari açık (döviz açığı) olarak karşımıza çıkıyor. Türkiye, geçtiğimiz yıl yaklaşık 54 milyar dolarlık bir cari işlemler açığı verdi. Maalesef ihracatı teşvik eden kararlara rağmen, dış ticaret dengesindeki makas lehimize değil, aleyhimize açılıyor.

Hükümetin ekonomi kurmayları ithalatı azaltıcı, yani cari açığı kademeli olarak düşürecek hamleleri devreye sokmaya başladılar. Bunlardan biri de geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanımızın huzurlarıyla 19 şirketin 23 projesine yaklaşık 138 milyar liralık teşvik verilmesiydi.

Proje odaklı teşvik uygulamasının merkezini ithal ürünleri azaltma, yani cari açığı düşürme arayışı oluşturuyor. Teşvikin ne demek olduğunu bilenler bilir; ancak, bilmeyenler veya art niyetli olanlar bu kararı ?hibe´ gibi takdim ediyorlar. Teşvikle hibe farklı şeyler. Türkiye Rahmetli Özal ile başlayan süreçte teşvikle tanıştı. Ülkemizin son 35 yılında OSB´lerin oluşması dahil genel, sektörel, il ve ilçe bazlı teşviklerle müteşebbislerimiz önemli yatırımlar ve üretimler yaptı. Bugün şu veya bu oranda teşvik uygulanmayan sektör neredeyse yok gibi.

19 şirkete 23 ayrı teşvik belgesi verilen proje kapsamında, ilimizden de Çinkom yaklaşık 1.1 milyar liralık teşvik belgesi aldı. Çinkom Kayseri´de gerçekleştireceği bu yatırımla doğrudan bin, dolaylı olarak da 5 bin kişiye istihdam sağlayacak.

Peki bu yatırımın en önemli tarafı ne?

Türkiye, Kanada, Avustralya, İran, ABD gibi ülkelerden sonra ciddi çinko maden cevherine sahip ülkelerden biri... Ama yaklaşık 20 yıldır Türkiye nihai noktada çinko üretmiyor. Bu açıdan baktığımızda yılda ortalama 900 milyon dolarlık çinko ithalatı yapıyoruz...

İşte son teşvik belgesi ile Çinkom A.Ş. yapacağı yatırımla bu ithalatı neredeyse yarı yarıya azaltacak cari açığa lehte 400 milyon dolarlık katkı sağlayacak. Devlet de bu odaklı bir teşvik veriyor. Yoksa devlet yatırımcılara , ?Alın size 138 milyar lira. Gidin yatırım yapın´ diyor değil. Nerede Ankara´da böyle bir para? Devlet her teşvik uygulamasında olduğu gibi, son kararında da cari açığı azaltma odaklı bazı istisnalar uyguluyor. Olay bundan ibaret. Siz siz olun??öküz altında buzağı arayanların´ yaklaşımlarına itibar etmeyin.

AA?Muhabiri arkadaşımız, teşvik belgesi alan İpek Grup?Yönetim?Kurulu Başkanı Saffet?Arslan ile röportaj yapmış. Bakın Arslan konuyla ilgili ne diyor:

"Bizim amacımız yeraltı kaynaklarımızı çıktığı gibi satmak ya da biraz işleyip satmak değil, en son nihai ürün olan çinko metale ulaşıp satmak. Yeni projemiz de bu olacak. Burada çok anlamlı bir şey var; yeraltı kaynaklarımızın harekete geçmesi. Projenin bir güzel tarafı da yerinde istihdam olması. Biz 120 bin ton metal yapacağız. Bu, yer altından bir milyon tonun üzerinde ham madde çıkacak demektir. Özellikle sülfürlü madenler biraz daha derinde oluyor. Bu köylülerimizin, yani orada 4 binden fazla yaşayan insanımızın şehre inmeden, kendi beldesinde, bölgesinde, doğduğu yerde iş bulma imkanı demektir. Üretime gelince tam bir entegrasyon olacak. Son teknoloji ürünü, çevreyle barışık ve iş güvenliği son derece hassas bir tesis olacak. Bu tesisimiz için 250 milyon dolar civarında yatırım yapacağız. Sadece çevrecilik bakımından harcanacak miktar 30 milyon dolar gibi ciddi bir rakam olacak. Türkiye´de çinko metal üretimi hiç yok, tamamen ithal ediyoruz. Biz hali hazırda son aşamaya geliyoruz ama metal yapamıyoruz. Bu yeni tesisimizde metal yapacağız. Türkiye´de 800-900 milyon dolar civarında ithalat var. Üreteceğimiz 120 bin ton çinko metal, 400 milyon dolara yakın bir ithalatı önleyecek.

Bizim bu projeye ´evet´ dememizin ana maksatlarından biri Türkiye bizim ve çocuklarımız bu ülkede yaşayacak. Buranın kalkınması lazım. Memleketimizin güzel yerlere layık olduğunu düşünüyorum. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan da bu düşüncede gayret gösteriyor. Ayrıca, Cumhurbaşkanımız bize yol açıyor, fikir veriyor ve hedef gösteriyor."

 

Mış? Miş? Muş?

00- Çinkom A.Ş., son teşvik belgesi ile yıl sonunda temellerini atacağı yatırımla cari açığı 400 milyon dolar azaltacakmış.

00- Ticaret Borsası´nın bugün yapılacak yönetim seçimlerinde başkanlığa gelmesi beklenen Recep?Bağlamış dengeli bir liste hazırlamış.

00- KTO´nun yarınki seçimlerinde 7 bin üyenin sandığa gitmesi bekleniyormuş.

00- KTO?eski başkanı Kilci seçimlerden iki gün önce yaptığı açıklama ile adaylardan?Mahmut?Hiçyılmaz´ı eleştirmiş.

00- Sayıştay görüşüne rağmen,   aldığı bir karar, ERÜ?Hastaneleri Başhekimi Kudret?Doğru´nun başını,  ?kamu zararına neden olduğu gerekçesi ile´ ağrıtabilirmiş.

00-Sarız Kaymakamı´nın talimatı ile açığa alınan ve hakkında soruşturma açılanlar torpil arıyormuş.

 

KULİS BULVARI

BAZI BETONCULAR TONAJA UYMUYOR

 Kayseri´de çok sayıda hazır beton firması var. Şehrimizde pek rastlanmıyor, ama özellikle İstanbul´da hazır beton mikserlerinin adeta yollarda adeta ?azrail gibi´ gittiğini görüyoruz. Valiliğin talimatı ile Emniyet?Trafik?Şube Müdürlüğü beton santrali ve hammadde işletmelerinin yetkililerini toplayarak tonaj konusunda uyarmış. Polis bu uyarıyı dikkate almayanlara da 10 bin lira ceza uygulayacaklarını söylemiş. Polisin bu uyarısına beton firmalarının çoğunluğu uyuyor. Ama bazılarının uymadığı söyleniyor. Bu noktada trafik polislerinin denetimlerini daha da sıklaştırmaları isteniyor. Özellikle şehrin dışında olan beton santrallerinden malzeme getiren mikserler zamanında yetişebilmek için ara ara kuralları da ihlal ediyorlar. Hemen her manada başarılı çalışmalara imza atan polisimizin bu yöndeki denetimlerini, özellikle tonaj odaklı daha da sıklaştırmaları isteniyor.