VELİ ALTINKAYA / BÜYÜKŞEHİR´DE KENTSEL DÖNÜŞÜM HAZIRLIĞI

Kentsel dönüşüm başbakanında ifadesiyle öncelikle İstanbul´dan başlayacak. İstanbul´daki binaların neredeyse yarısının bu manada riskli olduğu söyleniyor. Prof. Ahmet Vefik Alp´in bir süre önce Kayseri´de TÜİK verilerine dayanarak yaptığı değerlendirmeye göre, 18 milyon konuttan 5 milyonunun ?Sistem dışı? olduğu ve mutlaka kentsel ve yapısal dönüşümde öncelikle ele alınması gerektiği belirtiliyor... Türkiye ortalamasında riskli konutlar yüzde 30 gibi. Kayseri´nin son 60 yılında kısmi bir imarlı ve planlı yapılaşma bulunduğu için bu oran daha iyi.. Kayseri´de de TUİK verilerine göre 150 bine yakın bina olduğu belirtiliyor. Kayseri´de riskin ise yüzde 20´lerde olduğu söyleniyor. Bu mantıkla 25- 30 bin arasında binanın ciddi olarak gözden geçirilmesi gerekiyor. Kayseri´de kentsel dönüşümün nasıl gerçekleştirileceğine dair Başkan Özhaseki kamuoyundan habersizce bir çalışma başlatmış. Geçtiğimiz günlerde şehrimizde faaliyet gösteren Bakanlık belgeli Yapı Analiz Laboratuvarlarından birinin yöneticilerinden bilgi alan Başkan Özhaseki bu konuda çalışma yapmak üzere Vekili, İmar Komisyonu Başkanı Mimar Serdar Altıntuğ´u görevlendirmiş. Kayseri´de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı´ndan yetki almış yapı analizi yapmaya yetkili 6 laboratuvar var... Bu laboratuvarlarda zemin etüdü, demir akma ve topma deneyleri ve beton deneyleri yapılıyor. Yetkililer bir inşaatta 100 m3 ve üzeri beton atılıyorsa mikserden aldıkları 12 ayrı numuneyi 7 ve 28 gün süreyle 20 derece ısıda muhafaza edip sonra kırıyorlar. Bu kırma işlemindeki rakamlara göre betonun çürük yada sağlamlığı ortaya çıkıyor. (NOT: Bu testlerden olumsuz rapor alan bazı inşaatlar var. Şuanda merkezdeki belediyelerimiz bu kooperatif inşaatlarında güçlendirme yapılması için gerekli uyarıları yaptılar.) Serdar Altıntuğ başkanlığında Büyükşehir Belediyesi teknik ekiplerince yürütülen çalışma sonuçlandığında öncelikle mevcut yapıların ?performans analizleri? belirlenecek... Alınacak ?karot numuneleri? bir rapora bağlanarak hem ilgili belediyelere, hemde Bakanlık yetkililerine sunulacak. Vatandaş açısından en önemli olan ise şu. Bu çalışmalar kimsenin babasının hayrına gerçekleştirilmeyecek. Bir yapıda daire başı maliyet çıkartılacak ve mülk sahiplerinden bu bedeller alınacak... Tabi hem belediyelerin hemde bu işi yapacakların korkularıda var. Raporların olumsuz çıkması halinde mutlaka yetkililerin yapıya müdahale etmesi gerekiyor. Aksi takdirde ilerde doğabilecek bir olumsuzlukta ilgili tüm kamu görevlileri hukuk nezdinde ?görevi ihmal? suçlamasıyla karşı karşıya kalabilirler... Sanıyorum böyle bir mantıklada analizler öncelikle kamu binaları ve son on yılda yapılan binalardan başlayacak ve geriye doğru gidecek... Tabiatıyla orta yerde henüz bir yasa ve kaynak bulunmadığı için özellikle riskli binalara yönelik bir uygulama belediyeleri ciddi olarak maddi sıkıntıya sokabilir. Şimdilik yapılacak çalışmalar da yasanın çıkması halinde şehrin bu işe hazır olması noktasında değerlendirilecek. Mahalle mahalle bir tahih yapmak insanları tedirgin edebilir. Ama 40, hatta 50 yıl öncesine dayanan ortalama 3 katlı yığma binaların öncelikle risk kapsamında olduğunu belirtmemiz gerek. Genel maliyetlerde Kayseri´nin zemini, inşaatta kullanılan başta kum olmak üzere tuğla ve diğer malzemelerin kaliteleride şüphesiz önemli. Eminim Kayseri bu işte de örnek olacaktır...